ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۱ قمری، و آرزوی توفیقات مادی و معنوی در این ماه عزیز برای همگان، در این نوشتار با عنوان «ماه رمضان بهار قرآن» به مناسبت اولین سالگرد رونمایی از این وبگاه، گزارشی مختصر از اهداف و عملکرد آن تقدیم حضور شده است. امید است مخاطبان با اظهار نظرات خود ما را در بهبود عملکرد خود یاری رسانند.
ماه رمضان بهار قرآن و گزارشی کوتاه از اهداف و عملکرد
دو سال پیش در چنین روزهایی در ماه مبارک رمضان، هسته اولیه تشکیل گروهی از شاگردان قدیمی و علاقمندان به آراء و نظرات استاد بهبودی با پیگیری های آقای مهندس مهانیان شکل گرفت. انگیزه تشکیل گروه، استفاده از خرد جمعی برای حفظ و نشر آثار و دیدگاه های استاد محمدباقر بهبودی است. وی یکی از دانشمندان معاصر و صاحبان آرا و نظرات متمایز در حوزه معارف دینی به ویژه در شیوه تفکر و نقد متون دینی و علوم قرآنی و حدیث بود که آثارش در زمان حیات خود، مورد استقبال واقع نشد.
با توجه به سیره عملی استاد، برای گسترش معارف ناب و سره قرآنی در بین جوانان و دانشجویان، این گروه اهداف زیر را طی دو سال گذشته دنبال کرده است:
- نشر آثار و افکار استاد بهبودی برای دسترسی علاقمندان
- برقراری شرایط مناسب از نظر امکانات و تجهیزات، برای دسترسی الکترونیک به آثار استاد
- برقراری شرایط مناسب برای سایر محققان و صاحب نظران، به ویژه محققان نسل جدید، برای اظهار نظر درباره آثار و شیوه نقد استاد بهبودی در علوم قرآنی و حدیث
بدین منظور در سال اول دو موضوع در دستور کار قرار گرفت:
- طراحی وبگاهی جدید برای نشر آثار استاد که قابلیت برآوردن اهداف فوق را داشته باشد
- جمع آوری آثار پراکنده استاد و منابعی که در وبگاه قبلی استاد به صورت الکترونیک ارائه شده بود
رونمایی از وبگاه به مناسبت حلول ماه رمضان بهار قرآن
در روز آغازین ماه مبارک رمضان سال گذشته، از وبگاه جدید استاد بهبودی با حدود ۲۰ صفحه رونمایی شد و به تدریج سعی شد تا مطالب جدیدی برگرفته از آثار استاد بهبودی، متناسب با سبک و سلیقه متداول در فضای مجازی، تدوین و در وبگاه منتشر گردد. بدین ترتیب به همان اندازه که در انتخاب محتوای مطالب وبگاه دقت شد، سعی شد تا خوانایی و شکل ظاهری مطالب نیز، با معیارهای نوین مطالب در فضای مجازی سازگار باشد.
امروز پس از گذشت یک سال از رونمایی، این وبگاه میزبان حدود ۱۲۳ مطلب است و دست کم ۲۰ مطلب در انتظار بررسی و آماده انتشار دارد. بدین ترتیب هر هفته تقریباً دو مطلب جدید در وبگاه منتشر شده است. اما هنوز بسیاری از آثار و کتابهای استاد به صورت کامل در دسترس نیست.
برنامه سال آینده: ادامه برنامه های سال قبل
اولویت نخست: تکمیل معرفی آثار
تکمیل معرفی کتابهای اصلی استاد بهبودی اولویت اول کارهای سال آینده است. از آنجا که بسیاری از کتاب های ایشان، به صورت چاپی در دسترس نیست و فعلاً برنامه ای هم برای چاپ آنها به صورت قبلی وجود ندارد، لازم است تا کلیه این کتاب ها تا پایان سال، به صورت الکترونیک در دسترس علاقمندان قرار داده شوند و اولویت معرفی آثار، با آن دسته از کتاب هایی است که در بخش دیدگاه ها از طرف مخاطبان وبگاه درخواست شده است.
همچنین کلیه کتابهایی که نسخه های چاپی آنها در انبار وجود دارند، شناسایی و معرفی خواهند شد تا در صورت نیاز، در اختیار علاقمندان واقع شود.
اولویت دوم: تکمیل ثبت خاطرات شفاهی
فهرستی از افراد و شخصیت هایی که ثبت خاطرات ایشان ممکن است برای شناخت آثار و رویکرد استاد بهبودی در نقد متون دینی مفید باشد، تهیه شده که به همت آقای مهندس افتخارزاده در حال انجام است. سال گذشته خاطرات آقای دکتر خسروی در اواخر آبان ماه منتشر گردید و بسیار مورد استقبال قرار گرفت. صفحه خاطرات ایشان تا امروز بیش از ۱۵۰ بازدید داشته است. ثبت خاطرات آقای سید مجید روئین، یکی از قدیمی ترین دوستان و نزدیک ترین افراد به استاد بهبودی که نقش کلیدی در نشر آثار استاد به زبان انگلیسی در خارج از کشور داشته اند، نیز در دو جلسه به اتمام رسیده که به علت برخی مشکلات فنی در صدابرداری، هنوز منتشر نشده است.
همچنین بخش اول مصاحبه های ثبت خاطرات آقای دکتر میرباقری و آقای دکتر معارف نیز در سال گذشته انجام شد و امید است که در سال آینده بتوان دست کم هر ماه، ثبت یکی از خاطرات را تکمیل و در وبگاه منتشر نمود.
اولویت سوم: ادامه برگزاری جلسات بازشناسی
یکی از اهدافی که در سال گذشته برای گرامی داشت یاد استاد برنامه ریزی گردید، چاپ یک یادنامه برای استاد بهبودی بود. بدین ترتیب از برخی از اندیشمندان و شاگردان قدیمی استاد دعوت شد تا با ارائه مقالاتی ما را در چاپ این یادنامه یاری کنند. پس از مدتی، بهتر دیده شد تا در مرحله اول، بازشناسی منظومه فکری استاد بهبودی در دستور کار قرار گیرد و لذا در آذر ماه سال گذشته، اولین جلسه بازشناسی منظومه فکری استاد بهبودی با محوریت خانم دکتر سرشار تشکیل گردید و قرار شد که این جلسات به صورت منظم برگزار گردد.
اولین موضوع مورد بررسی، بازشناسی موضوع هفت آسمان در قرآن بود که تا کنون بیش از ۱۸۵ بازدید داشته و ۲۳ دیدگاه از علاقمندان به موضوع در آن ثبت شده است. البته پیش بینی می شود که برگزاری این جلسات بیش از یک سال ادامه یابد و برای پربارتر شدن مباحث موافقت برخی از اساتید و اندیشمندان نام آشنا نیز برای حضور در این جلسات و مشارکت در مباحث آن، حسب مورد گرفته شده است.
استقبال از وبگاه در سال گذشته
با اینکه فقط یک سال از رونمایی این وبگاه گذشته است، بررسی میزان استقبال از مطالب آن، بسیار حائز اهمیت است. بدین ترتیب با کمک یکی از متخصصان فناوری اطلاعات، سعی شد تا اطلاعات کاملی از نحوه و سلیقه بازدید بازدیدکنندگان وبگاه استخراج گردد تا بتوان در تدوین مطالب جدید از آنها استفاده نمود.
نمودار بازدیدکنندگان
مطالعات دقیق یکی از متخصصان حوزه فضای مجازی، نشان داده است که در شش ماهه گذشته، به صورت میانگین روزانه بین ۹ تا ۱۲ نفر به این وبگاه مراجعه کرده اند. نمودار تغییرات روزانه بازدید کنندگان در شش ماه گذشته در زیر آورده شده است:
بررسی این نمودار و همچنین نمودار سالانه نشان داده است که پست های تلگرام، اینستاگرام، استفاده از واتساپ تعداد بازدید کنندگان از وبگاه را به صورت قابل ملاحظه ای افزایش می دهد. تاثیر نظر خواهی از دوستان در فضای مجازی درباره دو نوشته اخیر، در ماه های ژانویه و فوریه امسال به راحتی به صورت دو روز پر بازدید در نمودار بالا قابل ملاحظه است. این موضوع نشان می دهد که چنانچه مخاطبان این وبگاه برخی مطالب و دیدگاه های خود را در فضای محازی برای دوستان خود به اشتراک بگذارند، تعداد بازدیدکنندگان افزایش خواهد یافت.
نموداربازدیدکنندگان جدید
از بین ۹ تا ۱۲ بازدید کننده روزانه این وبگاه، تعداد ۶ تا ۸ بازدید کننده جدید هستند و الباقی قبلاً حداقل یکی از صفحات وبگاه را بازدید کرده اند. بنابراین تقریباً دو سوم بازدید کنندگان روزانه این وبگاه قبلاً مخاطب نبوده اند. البته باید در نظر داشت که شناسایی بازدید کنندگان قدیمی به واسطه استفاده اعلب آنان از انواع فیلتر شکن قدری مشکل است. لذا با این که شمارنده بازدیدهای سایت، فقط تعداد ۶۸۲ بازدیدکننده را به عنوان بازدید کننده قدیمی ثبت کرده است، شاید تعداد واقعی انان بسیار بیشتر باشد.
مجموع زمان صرف شده برای بازدید روزانه
مجموع زمان بازدید از این وبگاه در شش ماه گذشته بالغ بر ۱۸۵ ساعت بوده است. بازدید کنندگان این وبگاه روزانه فقط در مجموع یک ساعت را صرف بازدید و مطالعه مطالب می کنند. نمودار زیر مجموع زمان بازدید از صفحات این وبگاه را به ثانیه نشان می دهد. همان طور که ملاحظه می شود، حداکثر زمان روزانه برای بازدید در حدود ۵ ساعت است.
ماه رمضان بهار قرآن، و آخرین مطالب:
- ماجرای املاک فدکاین نوشتار برگرفته از کتاب سیره علوی اثر استاد محمدباقر بهبودی است که به ریشه یابی مسایل مربوط به میراث پیامبر اکرم (ص) برای خانواده و عزیزان ایشان می پردازد. فدک و حقوق مالى آن املاک خیبر در سال هفتم هجرت بدست سپاهیان اسلام افتاد. حضرت رسول اکرم با… خواندن بیشتر: ماجرای املاک فدک
- واکنش على بن ابى طالب به ماجرای سقیفهاین نوشتار برگرفته از کتاب سیره علوی است و در آن به روایت واکنش حضرت علی علیه السلام در فتنه سقیفه بنی ساعده می پردازد. علی (ع) خویشتنداری نشان داد و دیگران را نیز پیام داد که دیگر به این مسائل نپردازید و سلامت دین بالاتر از مقام و… خواندن بیشتر: واکنش على بن ابى طالب به ماجرای سقیفه
- انتشار تحلیل رویاهای انبیاء و تعبیر خواب در قرآندرباره بررسی پژوهش‌های استاد محمدباقر بهبودی در زمینه تعبیر خواب و رویا بر اساس آموزه‌های قرآنی و تجربه‌های انبیاء می‌پردازد.
- تعبیر خواب در قرآن: تحلیل رویاهای انبیاء و پیام‌های نمادیناین متن به بررسی پژوهش‌های استاد محمدباقر بهبودی در زمینه تعبیر خواب و رویا بر اساس آموزه‌های قرآنی و تجربه‌های انبیاء می‌پردازد.
- سیره علوی : فصلی از تاریخ صدر اسلامآنچه از نظر خوانندگان مى گذرد، فصلى از تاریخ صدر اسلام است که با نام «سیره علوى» تقدیم مى شود. در این نوشتار، فقط آن رشته از زندگانى امیرالمؤمنین ابوالحسن على بن ابى طالب مورد بحث و پژوهش قرار گرفته است که برخوردهاى اجتماعى – سیاسى آن حضرت را طى سالهاى دهم تا چهلم هجرت مجسم می کند.
- رفع فتنه و اختلاف با امر به معروفقرآن کریم اولین بار در آیه “وَلْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ” به اهمیت وجود گروهی آگاه برای هدایت جامعه اشاره می‌کند. بر اساس آموزه‌های قرآنی و شرح آیات سوره آل عمران، شرایطی وجود دارد که از آن امر به معروف یاد می شود.
- کتاب معجزه قرآن و مبارزه با فلسفه شرککتاب معجزه قرآن و مبارزه با فلسفه شرک در سال ۱۳۵۲ به عنوان دومین کتاب از مجموعه ای که قرار بود با نام «نور و ظلمت» به صورت گاهنامه انتشار یابد، چاپ شده است. در این کتاب قرآن به عنوان معجزه خاتم و مبارزه آن با شرک و فلسفه پشتیبان آن، همگی از منظر خود قرآن بررسی شده است.
- کتاب معارف قرآنیکتاب معارف قرآنی، مجموعه ای از شانزده مقاله استاد محمدباقر بهبودی است که از سال ۱۳۴۱ به چاپ رسیده است. از آنجا که در کتاب تدبری در قرآن بارها به مقالات مختلف ایشان ارجاع شده بود، در سال ۱۳۸۰ تمامی این مقالات، شامل شانزده مقاله، جمع آوری و پس… خواندن بیشتر: کتاب معارف قرآنی
دیدگاه مخاطبان
تا کنون اندکی از مخاطبان در پاسخگویی به برخی سئوالات و مباحث طرح شده در این وبگاه مشارکت فعال داشته اند. به امید اینکه در سال آینده مشارکت در مباحث قرآنی و حدیثی بیشتر باشد، ضمن تشکر از مشارکت کنندگان زیر، توجه علاقمندان را به بحث مفصلی که درباره ماهیت حیات و ممات و آگاهی انجام شده است، جلب می نماید. امیدواریم به زودی مطالبی درباره این موضوع به عنوان جمع بندی، از یکی از اساتید دانشگاه آماده انتشار گردد.
استاد بهبودی در قسمتی از این مقاله نوشته اند: «آن جامه ای که می تواند کم کند و بر زمین…
منظور از زینت در این آیه، زینت بدن نیست، بلکه زینت لباس است که استاد در همین نوشتار ذیل موضوع…
اگر هدف ارائه یک تحلیل مستقل و جدید از آیات ارث باشد، ممکن است نویسنده آگاهانه از ذکر تفاسیر و…
قرآن کتابی است که برای هدایت انسان نازل شده و همه انسان‌ها حق دارند بدون واسطه آن را مطالعه و…
«ما ترک» (آنچه که باقی گذاشته است): به‌صورت کلی بر تمام اموال باقی‌مانده از متوفی دلالت دارد. از نظر نحوی،…
اگر بتوان نشان داد که تفاوت «ما ترک» و «مما ترک» در آیات ارث، در برداشت نهایی تقسیم آن تأثیرگذار…
با سلام در این سه آیه استفاده از کلمات «ما ترک» و «مما ترک» مورد دقت قرار نگرفته و خدا…
سپاس فراوان
با زینت (اندام طبیعی) تبرج (جلوه‌گری) می‌کند یعنی اندام‌نمایی می‌کند.
گویا استفاده از «خمار» برای زنان آسان نبوده و حتی در زمان حیات حضرت رسول، تبدیل به دو قطعه جداگانه…